Άρθρο Νότη Μηταράκη, βουλευτή Χίου της Νέας Δημοκρατίας, μέλος της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων της Βουλής των Ελλήνων.
Το νερό και η διαχείρισή του μας αφορά όλους. Τη Χίο, αλλά και τα υπόλοιπα νησιά. Λόγω της σημασίας του, το θέμα έχει απασχολήσει ήδη τη Βουλή, σε ειδική συνεδρίαση της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων και η Ετήσια Έκθεσή της περιέχει ειδικό κεφάλαιο για τη λειψυδρία στα νησιά, του οποίου είμαι εισηγητής από πλευράς Νέας Δημοκρατίας με ακόμη δύο συναδέλφους από την κυβερνητική πτέρυγα.
Έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα θέμα πολυπαραγοντικό και πολύπλοκο: Πρώτον, είναι το θέμα της ποσότητας, με τη Χίο να έχει πάντα προβλήματα, που εντείνονται το καλοκαίρι. Δεύτερον το θέμα της ποιότητας, όταν δε φτάνει πόσιμο καθαρό νερό στα σπίτια μας. Στην εξίσωση μπαίνει επιπλέον και το κόστος για τον καταναλωτή.
Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσουμε;
Πρώτον η κατασκευή νέων, απαραίτητων έργων. Δεύτερον, η εξεύρεση πόρων για τα έργα αυτά, χωρίς επιπλέον επιβάρυνση του νοικοκυριού ή της επιχείρησης. Ο σχεδιασμός πρέπει να είναι μακροχρόνιος και να εντάσσεται στο γενικότερο σχέδιο για την οικονομική ανάπτυξη της Χίου. Χωρίς νερό δεν έχουμε ανάπτυξη, δεν έχουμε ποιότητα ζωής. Δεν μπορούμε να μιλάμε για αύξηση του τουρισμού, να θέλουμε περισσότερους τουρίστες και ξενοδοχειακές μονάδες και να συνεχίσουμε να βιώνουμε τη σημερινή κατάσταση με τις διακοπές υδροδότησης.
Διαχείριση και διαθεσιμότητα των υδατικών πόρων πρέπει να συμβαδίζουν. Ανάλογα με την εποχή του έτους, οι ανάγκες σε ποσότητα διαφέρουν. Η ποιότητα του νερού αντίθετα είναι διαχρονικά ζητούμενο. Άρα τι θέλουμε; Βασικές μονάδες για όλη τη χρονιά, μελέτες για το μοναδιαίο κόστος νερού και το κόστος των επενδύσεων και επιπλέον εξειδικευμένες λύσεις για τις περιόδους αιχμής. Αυτές πρέπει να είναι οι παράμετροι του Master plan που επεξεργάζεται ο Δήμος, ενώ θα πρέπει να περιλαμβάνει και τις προοπτικές ανάπτυξης ανά περιοχή.
Απαραίτητη είναι η πρόβλεψη της διασύνδεσης των δικτύων. Η λογική ενός ενιαίου δικτύου, θα συμβάλει στη ευκολότερη εξεύρεση πόρων, αλλά και την ορθολογική κατανομή τους (χρήματα από όλο το νησί για όλο το νησί). Εδώ, βασικό ρόλο παίζει η ολοκλήρωση του Κόρης Γεφύρι, έργο για το οποίο έχω ασκήσει ως βουλευτής, έντονο κοινοβουλευτικό έλεγχο ώστε να γίνουν οι ενέργειες από πλευράς κυβέρνησης που θα ξεμπλόκαραν το έργο.
Πιστεύω και στηρίζω τη λύση των αφαλατώσεων, καθώς είναι εξαιρετικά σημαντικές στο να καλύπτουν τη ζήτηση σε περιόδους αιχμής. Στόχος πολιτικής και μακροχρόνιος σχεδιασμός πρέπει να είναι η διατήρηση και αύξηση του μεριδίου χρηματοδότησής τους από το ΠΔΕ.
Ο ρόλος ενός βουλευτή στην παρούσα περίοδο, δεν είναι να σχεδιάσει την πολιτική του νερού. Ο δικός μας ρόλος είναι εκεί που εμπλέκεται η κεντρική κυβέρνηση: αύξηση της χρηματοδότησης, αντιμετώπιση των προβλημάτων αδειοδότησης, ένταξη έργων όπου είναι εφικτό, στο ΠΔΕ και το ΕΣΠΑ, ώστε να ελαφρύνεται και ο προϋπολογισμός της ΔΕΥΑΧ. Για αυτό, είναι σημαντικό να ολοκληρωθεί το master plan και να αποφασιστούν συγκεκριμένα ποια έργα χρειάζεται να χρηματοδοτηθούν στην επόμενη περίοδο 2019-2023. Έτσι, η επόμενη κυβέρνηση, όποια και αν είναι να μπορέσει να τα υλοποιήσει.
Την περίοδο 2012-2015 ως Υφυπουργός Ανάπτυξης είχα συνεργαστεί με το Δήμο Χίου και είχαν προταθεί επτά σημαντικά έργα συνολικού προϋπολογισμού 30.000.000 ευρώ για να γίνουν με τη μέθοδο της σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Έργα τα οποία τελικά, δυστυχώς δεν προχώρησαν, αλλά τότε είχαμε προσπαθήσει ως κυβέρνηση να τα χρηματοδοτήσουμε.
Η οικονομική κατάσταση της ΔΕΥΑΧ πρέπει να μας απασχολήσει και είναι ένα πρόβλημα που θα το βρούμε μπροστά μας. Το 2014 με τροπολογία (αρ.80 ν.4316/2017, Α’270/2014) είχαμε ρυθμίσει τις ανεξόφλητες οφειλές της ΔΕΥΑΧ από συναφθέντα δάνεια χωρίς να επιβαρυνούν οι καταναλωτές. Σήμερα ωστόσο είναι ζημιογόνος και όσο παραμένει, υπάρχει ο κίνδυνος να αυξηθεί το κόστος για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, αλλά κυρίως να επηρεαστεί η δυνατότητα της ΔΕΥΑΧ να κάνει επενδύσεις. Κανείς δεν μπορεί σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης και αναιμικών επιδόσεων στον τουρισμό να πληρώσει περισσότερο για το νερό. Πρέπει επίσης να δούμε το θέμα της τιμολόγησης της κατανάλωσης στη ΒΙΑΛ, που είναι πρόσθετη κατανάλωση και επιβάρυνση στο δίκτυο, άρα θα πρέπει να τιμολογείται ανάλογα. Τέλος θα πρέπει να γίνουν έργα για στήριξη της παροχής νερού στους πυροσβεστικούς κρουνούς, γεγονός που συνεπάγεται μεν μεγαλύτερο κόστος για τη ΔΕΥΑΧ, αλλά απαραίτητο. Μετά και τις φετινές πυρκαγιές τις Αττικής, δε μπορούμε να διακινδυνεύσουμε ελλείψεις.
Το νερό είναι βασικό συστατικό της ζωής. Η ορθή διαχείρισή του θα μας εξασφαλίσει ποιότητα και ποσότητα, ακόμα και σε περιόδους ανομβρίας. Θέλει εγρήγορση, σχεδιασμό και συνεργασία για να το πετύχουμε αυτό.